Календарно-тематическое планирование
уроков кабардинского языка в 6 классе
Всего часов: 51ч
В неделю: 2ч(1 пол 1 час язык ,2 пол.2 часа )
Плановых контрольных работ:
Диктантов: 5 (10 час.)
Сочинений: 2 (4 часа)
Изложений: 1 ( 2 часа)
Автор учебника:
Урусов Х.Ш. Нальчик, «Эльбрус», 2011 г.
Зыубзыху тхыгъэ
Адыгэбзэмк1э 6-нэ
классым зэрыщылажьэ программэр зэхэлъхьащ илъабжьэмк1э
къыщыгъэлъэгъуа документхэм,
Урысей Федерацэм, Къэбэрдей_Балъкъэр Республикэм
ц1ыхубэм щ1эныгъэ егъэгъуэтынымк1э къищта Законхэмрэ концепцэхэмрэ япкъ итк1э:
1.Закон РФ « Об образовании» №273 от 29.12.2012г
2. Закон КБР ««Об образовании» №4-РЗ от 22.07.1994 г.
3.Федеральный компонент Государственных стандартов основного общего
образования (утвержден приказом Министерства образования и науки РФ «Об
утверждении Федерального компонента Государственных стандартов начального
общего, основного общего и среднего (полного) общего образования» от 05.03 2004 г
№1089):
4..Приказ МОН КБР №916 от 30.07.2012 года «Об утверждении республиканского
базисного
учебного
плана
общеобразовательных
учреждений
Кабардино-
Балкарской Республики на 2012-2013 учебный год»
5.САНПиН 2.4.2 № 2821-10, зарегистрированных в Минюсте России 3 марта 2011
года №19993:
6.Учебный план МКОУ СОШ№3 на 2013-2014 учебный год,
7.Положения о рабочей программе МКОУ СОШ № 3 с п Аргудан
8.
Региональный
использованию
в
перечень
учебников ;
образовательном
утвержденных,
процессе
в
рекомендованных
образовательных
к
учреждениях,
реализующих программы общего образования на 2013-2014 учебный год
9.Примерная программа по кабардино-черкескому языку и литературе для 5-11 классов под
редакцией Гяургиева Х.З. Нальчик, 2004г.
Еханэ классым и зэрылажьэ программэр зыуэ зэхэт 1ыхьищ мэхъу:
1. Зыубзыху тхыгъэ.
2. Езым зэхэслъхьэжа зэрылажьэ программэ, мыхэр хэту:
Календарнэ-тематическэ план
Сыхьэт бжыгъэ иритыр
Еханэ классым щеджэ еджак1уэхэм адыгэбзэмк1э ягъэзэщ1апхъэ лэжьыгъэхэр, я
зэф1эк1хэр, щ1эныгъэр егъэф1эк1уэнымк1э ахэр зыхуэунэт1ахэр ( компетенцэ
елъытауэ)
Щ1эныгъэм и ф1агъыр къэзыгъэлъагъуэ унэт1ыныгъэхэр:
- предметымк1э ягъуэт лъэк1ыныгъэхэр ( предметные компетенции)
- гъащ1эм, ц1ыхухэм яхэтынымк1э ягъуэт лъэк1ыныгъэхэр
(социальные компетенции)
- культурэ куэдым хэзэгъэнымк1э, ар зыхащ1энымк1э ягъуэт
лъэк1ыныгъэхэр ( поликультурные компетенции)
- информацэ зэхуэхьэсыным, абы и къэгъэсэбэпык1эм ехьэл1ауэ
ягъуэт лъэк1ыныгъэхэр (инфрмационные компетенции)
- гъэсэныгъэ елъытауэ ягъуэт лъэк1ыныгъэхэр (общекультурные
компетенции).
Программэмрэ зэреджэну тхылъхэмрэ.
Адыгэбзэр Къэбэрдей-Балъкъэр Республикэм и къэралыбзэхэм ящыщ зыщ. Ар еджак1уэм
нэсу зэрищ1эм, и бзэм, гъащ1эм къызэрыщигъэсэбэпыфым куэдк1э елъытащ псынщ1эурэ
зызыхъуэж гъащ1эм щигъуэтыну ехъул1эныгъэхэр. Абы и лъэныкъуэк1э инщ адыгэбзэр
егъэджыным и мыхьэнэр. Еджак1уэм дуней псор зэрилъагъур, зэрызэхищ1эр къыдалъхуа и
анэбзэрщ. Апхуэдэу щыщытк1э, а бзэм и щэху нэхъыбэ ищ1эхук1э, и акъылми, гупсысэми
зеужь.
Еханэ классым адыгэбзэр щегъэджыным къалэну къегъэув:
къабзэу псэлъэнымк1э, тхэнымк1э,
есэныгъэхэмрэ хэгъэхъуэныр;
Псалъэм и къарур зыхащ1эу, дэтхэнэ зы псалъэри къыхахыфрэ къагъэсэбэпыфу
гъэсэныр;
Иджырей бзэщ1эныгъэм щыщу гуры1уэныгъэ еянэ классым ехьэл1ахэр, абы ипэк1э
яджахэр куууэ егъэщ1эныр, бзэм гъащ1эм щи1э мыхьэнэшхуэм, бзэм и зыужьык1эм
хэлъ щхьэхуэныгъэхэм щыгъэгъуэзэныр.
Я логическэ гупсысэк1эм зегъэужьыныр:
Бзэр къулеягъэ ину зэрыщытыр, ар лъэпкъым и псэу, и дунейуэ зэрыщытыр
зыхегъэщ1эныр;
Ц1ыхугъэм, гущ1эгъулыныгъэм хуэгъэсэн, нэгъуэщ1 лъэпкъ культурэхэм, динхэм
шы1эныгъэрэ зыхэщ1ык1рэ хуа1эу гъэсэныр
Иджыпсту щы1э информационнэ
къагъэсэбэпыфу егъэсэныр.
гъэхуауэ
къеджэнымк1э
къулеягъым
хэплъэфу,
я1э
зэф1эк1хэмрэ
зыхуейр
хуэ1эзэу
Адыгэбзэр егъэджыныр къызэгъэпэщыпхъэщ компетентностнэ (лъэк1ыныгъэхэм зезыгъэужь )
бгъэдыхьэк1эм тету. Абы тещ1ыхьауэ еянэ классым зыщаужь:
коммуникативнэ (зэрызэгуры1уэ, зэрызэпыщ1а) компетенцэхэм,
лингвистическэ (бзэщ1эныгъэ) компетенцэхэм,
культуроведческэ компетенцэхэм.
Еханэ классым щадж темэхэм къыдэк1уэу еджак1уэхэм академическэ грамматикэм и 1ыхьэ
куэдыр нэхъ куууэ ядж, абы къыхэк1ыу 1эмал имы1эу езыр-езыру ялэжьхэр, творческэ
проектхэр, бзэм теухуа къэхутэныгъэхэр нэхъыбэу хэгъэхьапхъэщ.
Еджак1уэхэр зэреджэну тхылыр -Урыс Хь. Щ., 1эмырокъуэ И.1., «Адыгэбзэ 6 », 2011гъ.
Адыгэбзэ тхылъым зэрелэжьын тетрадь Апажэ М.Хь.
Апхуэдэу къагъэсэбэпыпхъэщ Джаурджий Хь.З. и «Орфографиемрэ пунктуацэмк1э
лэжьыгъэхэр»
Псори: сыхь.102., тхьэмахуэм сыхь. 3.
Егъэджак1уэм къигъэсэбэп методическэ лэжьыгъэхэр:
1. Джаурджий Хь.З., Дзасэжь Хь. Е. Адыгэбзэр зэраджын методикэ.
2.Джаурджий Хь.З. Адыгэбзэ (1, 2 – нэ 1ыхьэ). Налшык, 2007
3.Джаурджий Хь.З. Нагъыщэ гъэувык1эм зэрыхурагъаджэ методикэ. Налшык, 2007
4. Дзасэжь Хь. Е. Грамматическэ зэпкърыхыныгъэхэр адыгэбзэ урокхэм. Черкесск, 1961
5. Джаурджий Хь.З. , Ержыб А.Къу. Y-XI классхэм папщ1э программэхэр. Налшык, 2004
6. Кабардино-черкесский язык (тхылъит1 хъууэ), Нальчик, 2006
7. Камбачоков А.М. Проблемы простого предложения в Кабардино-черкесском языке.
Нальчик,1997
8. Урыс Хь.Щ., Зэхъуэхъу Л.Хь. Адыгэбзэ пэжырытхэмрэ нагъыщэ гъэувык1эмрэ я хабзэхэр.
Налшык, 2005
9. Урусов Х.Ш. Морфемика адыгских языков. Нальчик,1980
10. Урыс Хь.Ш. Фонетика и морфология кабардинского языка.
10.. Балэ Л. Изложенэхэмрэ сочиненэхэмрэ. 5-11 класс. Налшык, 2008
11. Тау Ж .Ку., Унэтл1окъуэ С. Диктантхэмрэ изложенэхэмрэ. Налшык, 1990
12. Интернет сайтхэр.
Егъэджак1уэми еджак1уэми къагъэсэбэбыну псалъалъэхэр:
1. Адыгэбзэ псалъалъэ, Москва,1999
2. Урыс Хь.Щ., Зэхъуэхъу Л.Хь. Адыгэбзэ орфографическэ псалъалъэ. Налшык,1982
3. Апажев М.Л., Коков Дж.Н. Адыгэ-урыс псалъалъэ, Налшык, 2008
4. Бэрбэч Б.Ч, Бищ1о Б.Ч., 1ут1ыж Б.Къу. Адыгэбзэ фразеологизмэхэм я псалъалъэ,
Налшык, 2001
5. Дзыгъуанэ Р.Хь, Шэру Н.Гъу. Адыгэбзэм и синонимхэм я псалъалъэ. Налшык,1997
6. Хьэкъун Б. Адыгэ къэк1ыгъэц1эхэр. Налшык,1992
Нэхъыщхьэу ягъуэтын хуей щIэныгъэхэмрэ есэныгъэхэмрэ
ЕджакIуэхэм
ящIэн
хуейщ:
лексикэмкIэ:
псоми зэхуэдэу къагъэсэбэп псалъэхэмрэ профессиональнэ (IэщIагъэм хэхауэ
епха)
псалъэхэмрэ зэрызэщхьэщыкIыр;
диалектхэм ехьэлIа псалъэхэм я щытыкIэ нэхъыщхьэхэр;
жьы хъуа псалъэхэм къыщхьэщызыгъэкIыу яхэлъыр;
бзэм къыхыхьа псалъэщIэхэм я щытыкIэр, абыхэм бзэм я къыхыхьэкIэр;
зэкIэщIэпч мыхъу псалъэ зэпыщIахэм къыщхьэщызыгъэкI щытыкIэ нэхъыщхьэу
яхэлъыр;
нэгъуэщIыбзэхэм щыщу адыгэбзэм къыщагъэсэбэп псалъэхэр;
псалъэ къэхъукIэмрэ орфографиемкIэ:
псалъэ къызэрыхъу щIыкIэу щыIэхэр;
зы псалъэ лъэпкъыгъуэм и кIуэцIкIэ псалъэщIэ къызэрыщыхъу щIыкIэхэр;
псалъэщIэ къыщыхъукIэ зы псалъэ лъэпкъыгъуэр нэгъуэщI псалъэ лъэпкъыгъуэм
хуэкIуэнкIэ зэрыхъур;
псалъэщIэ къызытехъукI псалъэпкъым и тхыкIэ хабзэм зыщихъуэжыр (къабзэ – гъэкъэбзэн);
псалъэ зэхэлъхэм я морфологическэ щытыкIэхэр;
псалъэ зэхэлъхэм я тхыкIэ хабзэр;
псалъэ зэхэлъ гъэкIэщIахэм я къэкIуэкIэр;
псалъэ лъэпкъыгъуэхэмкIэ:
бжыгъэцIэхэм я мыхьэнэмрэ морфологическэ щытыкIэхэмрэ;
бжыгъэцIэхэр я морфологическэ зэхэтыкIэ елъытауэ зэрызэщхьэщыкI гупхэр;
бжыгъэцIэхэм я разрядхэр;
бжыгъэцIэхэм я склоненэр;
бжыгъэцIэмрэ щыIэцIэмрэ щызэдэщIыгъум деж падежкIэ зэхъуэкIа зэрыхъу хабзэр;
бжыгъэцIэхэм я разряд зэмылIэужьыгъуэхэм я къэхъукIэр;
бжыгъэцIэхэм я тхыкIэр;
цIэпапIэхэм я мыхьэнэмрэ морфологическэ щытыкIэмрэ;
цIэпапщIэхэм адрей псалъэ лъэпкъыгъуэхэм къыщхьэщызыгъэкIыу яхэлъыр;
цIэпапщIэхэм я разрядхэр;
цIэпапщIэхэм я склоненэр;
глаголым и мыхьэнэмрэ и морфологическэ щытыкIэхэмрэ;
глаголым и зэманхэр;
глаголым щхьэрэ бжыгъэкIэ зэрызихъуэжыр;
глагол лъэмыIэсымрэ лъэIэсымрэ зэрызэщхьэщыкI щытыкIэхэр;
глаголым и наклоненэхэмрэ абыхэм къагъэлъагъуэмрэ;
глаголым и спряженэ щIыкIитIым зэщхьэщызыгъэкIыу яхэлъыр;
глаголыр зэхъуэкIа зэрыхъу префиксхэмрэ псалъэпкъым хыхьэ префиксхэмрэ я
зэхэувэкIэм иIэ хабзэхэр;
глагол къызэрыхъу щIыкIэхэр.
Е д ж а к I у э х э м я х у з э ф I э к I ы н хуейщ:
лексикэмкIэ:
диалектым ехьэлIа псалъэхэр литературэбзэм хыхьэхэм къыхагъэкIыфын;
щыпсалъэкIи тхыгъэми къыхацIыхукIыфын адыгэбзэм езым еиж псалъэхэмрэ
нэгъуэщIыбзэм щыщу къигъэсэбэпымрэ;
IэщIагъэм хэхауэ епха (профессиональнэ) псалъэхэр практическаэу я бзэм
къыщагъэсэбэпыфын;
псалъалъэмкIэ лэжьэфын;
псалъэ къэхъукIэмкIэ, псалъэ лъэпкъыгъуэхэмкIэ, орфографиемкIэ:
псалъэр зэрызэхэт Iыхьэхэм хузэпкърыхын; VI классым щаджа псалъэ
лъэпкъыгъуэхэмкIэ абыхэм я грамматическэ щытыкIэхэмрэ яхузэхэцIыхукIын;
I-VI классхэм бзэмкIэ щаджахэм къыхэкI орфограммэхэр къэгъуэтын, псалъэхэм я тхыкIэ
тэмэмымрэ нагъыщэхэм я гъэувыкIэмрэ я хабзэхэм щытхэкIэ иригъуэзэн;
псалъэщIэ къыщыхъукIэ, ударенэр зытехуэ пычыгъуэм зыщихъуэжкIэ е зы псалъэ
лъэпкъыгъуэр нэгъуэщI псалъэ лъэпкъыгъуэм щыхуэкIуэкIэ, макъзешэ э, а-хэр
щатхыр зэхэгъэкIын;
псалъэ зэхэлъхэм я кум екъуа дэту щатхым и хабзэр щытхэкIэ къэгъэсэбэпын;
определительнэ псалъэ зэпыщIахэр зэпыту щатхым иригъуэзэн, ахэр псалъэ
зэхэлъхэм къыхэгъэкIыфын;
къыупщытэ мыхъу орфограммэ зиIэ псалъэхэр тэмэму тхыфын (VI классым я тхылъым
зыщрихьэлIэхэм тещIыхьауэ);
бзэм зегъэужьынымкIэ:
План зэхэлъхьэн. Тхыгъэр зытепсэлъыхьыр убгъуауи, кIэщIуи, хэчыхьауи къэIуэтэжыфын,
пейзажым, псэуалъэм и описанием щыщ Iуэхугъуэхэр хыхьэу. Сочиненэ зэратхын материал
зэхуэхьэсыфын икIи, зэрыщытын хуейм хуэдэу, зэкIэлъыхьыфын, темэмрэ гупсысэ нэхъыщхьэмрэ
Iуэхум къыхэлъытауэ. Езым къагупсыса рассказ зэхэлъхьэн, псэуалъэм, пейзажым тетхыхьыфын.
Еханэ классым щеджэ еджак1уэм оценкэ зэрыхуагъэув щ1ык1эхэр:
Жьэры1уатэ жэуапхэм:
«5» ягъэув, еджак1уэм къызыхуэтыншэу ик1и тэмэму темэр къызэпкърихыфмэ, абы
теухуауэ щапхъэ къыхуэхьмэ, езыр – езыру грамматическэ зэпкърыхыныгъэ
иригъэк1уэк1ыфмэ, жи1эну зыхуейр бзэ гуры1уэгъуэк1э, дахэк1э къыхуэ1уатэмэ.
«4» ягъэув, темэр тэмэму къыгуры1уамэ, ауэ жэуапым е къызэри1уатэ бзэм щыуагъэ мащ1э
дыдэ хэту щытмэ, а щыуагъэхэри жра1эжа нэужь, езым къыхигъэк1ыжыфу, зэригъэзэхуэжыфу
щытмэ.
«3» ягъэув, темэм и мыхьэнэ нэхъыщхьэр зэрищ1эр и жэуапым хэплъагъуэмэ, езышал1э
упщ1эхэмк1э и щыуагъэхэр хузэгъэзэхуэжмэ.
«2» ягъэув, грамматическэ материалым и нэхъыбэр имыщ1эмэ, езышал1э упщ1эхэмк1э
жэуапыр къыхуэмыгъуэтмэ.
«1» ягъэув къапщытэж материалым зыри хэзымыщ1ык1 ик1и къызыгурымы1уэ еджак1уэм.
Тхыгъэ лэжьыгъэхэм
Къызэрапщытэ лэжьыгъэхэм
Диктантым хащ1ыхьа орфографическэ щыуагъэхэмрэ пунктационнэхэмрэ зырызу ялъытэ.
Ягъэувыр зы оценкэщ.
«5» ягъэув, орфографическэ, пунктационнэ щыуагъэхэу зыри зыхэмыт диктантым, е мыину
зы щыуагъэ ф1эк1 хэмытмэ.
«4» ягъэув орфографическэ щыуагъуэу 2 – рэ пунктационнэ щыуагъэу 2 - рэ нэхърэ
нэхъыбэ е орфографическэ щыуагъэу зырэ пунктационнэ 3 –рэ нэхърэ нэхъыбэ зыхэмыт
диктантым. «4» бгъэув хъунущ орфографическэ щыуагъэу 3 хэтми, ахэр зы л1эужьыгъуэу
щытмэ.
«3» ягъэув «4» зыхуагъэувам щыуагъэу хэтым нэхърэ нэхъыбэ зыхэт диктантым, ауэ
щыуагъэхэм я бжыгъэр орфографическэу 4 – рэ пунктационнэу 5 – м щ1имыгъуу щытмэ, е
орфографическэу зыри хэмыту пунктационнэ щыуагъэр 7 – м щхьэдэмыхым. «2» ягъэув
орфографическэу 6 – рэ пунктационнэу 8 – рэ, орфографическэу 5 – рэ пунктационнэу 9 - рэ,
орфографическэу 8 – рэ пунктационнэу 5 – рэ хэтмэ.
«1» ягъэув «2» - м папщ1э къэдгъэлъэгъуа бжыгъэм щ1игъуу щыуагъэхэр зыхэт диктантым.
Грамматическэ, орфографическэ, лексическэ лэжьыгъэ зыщ1ыгъу диктантым оценкэу т1у
ягъэув: зыр текстым, адрейр лэжьыгъэм папщ1э.
«5» ягъэув, еджак1уэм псори игъэзэщ1амэ.
«4» ягъэув, лэжьыгъэм и 1ыхьэ пл1анищым нэхърэ мынэхъ мащ1эр пэжу игъэзэщ1амэ.
«3» ягъэув, лэжьыгъэм и 1ыхьэ ныкъуэм нэхърэ мынэхъ мащ1э игъэзэщ1амэ.
«2» ягъэув, лэжьыгъэм и нэхъыбэр пэжу имыгъэзэщ1амэ.
Гу зылъытапхъэ:
6 –нэ классым ирагъэтх къызэрапщытэ диктантхэм я псалъэ бжыгъэр 100 – 110 – рэ хъууэ
щытын хуейщ. (Псалъэхэр щабжк1э, послелогхэри, союзхэри, частицэхэри псалъэ бжыгъэм
хагъэхьэ).
Диктантым грамматическэ лэжьыгъэ щ1ыгъумэ, текстым и инагъыр псалъи 10 – к1э бгъэмащ1э
хъунущ.
Сыхьэт бжыгъэхэр разделк1э зэрыгуэшар
класс
Разделхэр
Адыгэбзэм теухуауэ беседэ (сыхь. 2)
сыхь
бж.
2
теор.
1ыхьэ
2
практ
1ыхьэ
7
5
2
13
9
4
8
6
2
5
5
13
11
Стилистикэмрэ бзэм и къабзагъэмрэ теухуауэ 5нэ классым щаджахэм хэгъэхъуэн.
Адыгэбзэм ди лъэхъэнэм игъуэта
зыужьыныгъэр. Адыгэбзэм зиужьынымкIэ урысыбзэм
иIэ мыхьэнэр.
Яджам къытегъэзэжын (сыхь. 7)
6
Лексикэ (сыхь. 13)
1. Псоми зэхуэдэу къагъэсэбэп псалъэхэр.
Профессиональнэ (IэщIагъэм хэхауэ епха) псалъэхэр.
Диалектым ехьэлIа псалъэхэр. Адыгэбзэм нэгъуэщIыбзэм щыщу къигъэсэбэп псалъэхэр.
Жьы хъуа псалъэхэр. ПсалъэщIэхэр
(неологизмхэр). ЗэкIэщIэпч мыхъу псалъэ
зэпыщIахэмкIэ гурыIэгъуэ етын.
2. Зыубзыху псалъалъэмкIэ гъэбелджылыфын
псалъэр нэгъуэщIыбзэм щыщу адыгэбзэм
къыщагъэсэбэпми, и мыхьэнэкIэ жьы хъуахэм хыхьэми,
диалектым е IэщIагъэм хэхауэ епхами.
Псалъэ къэхъукIэмрэ орфографиемрэ (сыхь. 8)
1. Адыгэбзэм и кIуэцIкIэ псалъэр нэхъыщхьэу
къызэрыхъу щIыкIэхэр. ПсалъэщIэ къыщыхъукIэ, зы
псалъэ лъэпкъыгъуэр нэгъуэщI псалъэ лъэпкъыгъуэм
хуэкIуэмэ, абы и тхыкIэр (гъэкъэбзэн, псэлъапIэ,
нэгъуэщIхэри). Псалъэ зэхэлъхэр. Абыхэм я тхыкIэр.
Псалъэ зэхэлъ гъэкIэщIахэр.
2. Псалъэ зэхэлъ гъэкIэщIахэм къеджэфын.
Псалъэ лъэпкъыгъуэхэр къэпщытэжын (5)
БжыгъэцIэ (сыхь. 13)
1. БжыгъэцIэр псалъэ лъэпкъыгъуэу зэрыщыт:
абы и мыхьэнэр, и морфологическэ щытыкIэхэр,
игъэзащIэ синтаксическэ къалэнхэр. Зэрабж,
2
зэрызэкIэлъыкIуэ бжыгъэцIэхэр. БжыгъэцIэ
къызэрыкIуэхэр, зэхэлъхэр, зэхэтхэр. Зэрабж
бжыгъэцIэмрэ щыIэцIэхэмрэ щызэдэщIыгъум деж я
тхыкIэр. Зэрабж бжыгъэцIэхэм я склоненэр, ахэр
щыIэцIэхэм зэрекIу. ЗэрызэкIэлъыкIуэ бжыгъэцIэхэм я
склоненэр, ахэр щыIэцIэхэм зэрекIу щIыкIэр. Зэрагуэш
бжыгъэцIэхэр, абыхэм я къэхъукIэр. Къутахуэ
бжыгъэцIэхэр, абыхэм я къэхъукIэр.
2. ЦифрэкIэ тха бжыгъэхэм тэмэму къеджэфын.
Бжыгъэ псом щыщ Iыхьэхэр къэзыгъэлъагъуэ
бжыгъэхэм я къеджэкIэр щIэн. И гъунэгъу бжыгъэ
къэзыгъэлъагъуэ бжыгъэцIэхэр щыIэцIэхэм я гъусэу
бзэм тэмэму къыщыгъэсэбэпын (псалъэм папщIэ, махуэ
зыщыплI, жэм зыхыбл).
ЦIэпапщIэ (сыхь. 20)
1. ЦIэпапщIэр псалъэ лъэпкъыгъуэу зэрыщыт:
абы и мыхьэнэр, и морфологическэ щытыкIэхэр,
игъэзащIэ синтаксическэ къалэнхэр. ЦIэпапщIэхэм я
разрядхэр. Щхьэ цIэпапщIэхэр, абыхэм я склоненэ.
Зыгъэлъагъуэ цIэпапщIэхэр. Еигъэ цIэпапщIэхэм я
склоненэ. Еигъэ цIэпапщIэхэр щыIэцIэхэм
щадэщIыгъум и деж я тхыкIэр. ЗэрыупщIэ
цIэпапщIэхэр. Относительнэ цIэпапщIэхэр, абыхэм я
склоненэ, белджылыншагъэ цIэпапщIэхэр, абыхэм я
склоненэ. Мыхъуныгъэ цIэпапщIэхэр. Абыхэм я
склоненэ.
2. ЗэрыупщIэ, относительнэ цIэпапщIэхэр
тэмэму я бзэм къыщагъэсэбэпыфын.
Япэ, етIуанэ щхьэхэм я щхьэ цIэпапщIэхэм я
склоненэм, именительнэ, эргативнэ падежхэм щитым
къыщхьэщыкIыныгъэу хэлъыр къагурыIуэн.
ЩыIэцIэхэм, плъыфэцIэхэм, бжыгъэцIэхэм я
пIэкIэ цIэпапщIэхэр я бзэм тэмэму
къыщагъэсэбэпыфын.
Псалъэуха е текст гуэрым я мыхьэнэм
тещIыхьауэ ещанэ щхьэм и щхьэ цIэпапщIэмрэ
зыгъэлъагъуэ цIэпапщIэмрэ къагъэсэбэпыфын.
20
16
4
Глагол (сыхь. 28)
28
26
6
6
102
86
2
1. Глаголыр псалъэ лъэпкъыгъуэу зэрыщытыр.
Глаголым и мыхьэнэмрэ и грамматическэ щытыкIэ
нэхъыщхьэмрэ. Глаголым и зэманхэр. Глаголым щхьэрэ
бжыгъэкIэ зэрызихъуэжыр. Зы зэманым ит глаголыр
нэгъуэщI зэманым къыхуэхьыфын, префиксхэмкIэ
глаголыр зэрыт щхьэр гъэбелджылын.
Зылэжь, зэлэжь, зыгъэзэж глагогхэр.
Глаголым псалъэухам щигъэзащIэ къалэн
нэхъыщхьэр икIи ар подлежащэм зэрекIу щIыкIэхэр.
Инфинитивыр. Инфинитивым иIэ щытыкIэ
нэхъыщхьэхэр, и къэкIуэкIэр. Инфинитивыр щхьэкIэ
бжыгъэкIэ зэхъуэкIа зэрыхъур, падежкIэ
зэрызихъуэжыр. Инфинитивнэ оборотыр.
Зэманым и категориер. Елъыта, емылъыта
зэманхэр.
Гъэ псом яджам къытегъэзэжын (сыхь. 6)
16
Учебно-тематическэ план
№
сыхьэт
бжыгъэр
Адыгэбзэм теухуауэ беседэ (сыхь. 2)
1
2
Адыгэбзэм теухуа псалъэмакъ
Бзэм и стилхэр
Яджам къытегъэзэжын (сыхь. 7)
1
1
3
4
5
5
6
7
8
9
Фонетикэмрэ орфографиемрэ
Къызэрапщытэ диктант
Фонетикэмрэ орфографиемрэ
Лексикэ
Лексикэ. Синоним. Омоним. Антоним.
Морфологие, псалъэр зэрызэхэт 1ыхьэр
Псалъэр зэрызэхэт 1ыхьэхэмк1э зэпкърыхын
Псалъэ зэпхамрэ
Лексикэ (сыхь. 13)
1
1
1
1
1
1
1
1
10
11
12
Псоми къагъэсэбэп псалъэхэр. 1эщ1агъэм епха псалъэхэр
Щ1ып1эм епха псалъэхэр
Адыгэбзэм езым къыхэк1а псалъэхэр. Нэгъуэщ1ыбзэм щыщу къищта
псалъэхэр
Псалъалъэхэр
Жьы хъуа псалъэхэр
Б.З.Л. Сочиненэ зэратхым и план. Пэщ1эдзэ зэта сочиненэ
1
1
1
Псалъэщ1эхэр.
Псалъэ шэрыуэхэр
Къызэрапщытэ диктант
1
1
2
Зэк1эщ1эпч мыхъу псалъэхэр. Псалъэ шэрыуэхэр
1
22
Лексикэм ехьэл1а практическэ лэжьыгъэ
Псалъэ къэхъук1э. Орфографие (8)
1
23
24
25
26
27
28
2930
Псалъэ къэхъук1эр, къызытехъук1 псалъэпкъыр
Псалъэ къызэрыхъу префикс, суффиксхэр.
Псалъэ зэхэлъхэр, я тхык1эр
Псалъэ зэхэлъ гъэк1эщ1ахэр
Псалъэхэр зэрызэхэт теухуауэ зэпкърыхын
Псалъэхэр зэрызэхэт 1ыхьэхэмк1э зэпкърыхыным ехьэл1а практ. Лэжь.
Б.З.Л. сочиненэ, изложенэхэм я планыр, абыхэм я зэхэлъык1эр.
Изложенэ тхын
Псалъэ лъэпкъыгъуэхэр къэпщытэжын (5)
Щы1эц1эм и мыхьэнэр, зэрагуэшыр
Щы1эц1эр падежк1э, бжыгъэк1э зэхъуэк1а зэрыхъур
Плъыфэц1эм и мыхьэнэр, зэрагуэшыр
Плъыфэц1эр падежк1э, бжыгъэк1э зэхъуэк1а зэрыхъур
1
1
1
1
1
1
2
13
14
1516
17
18
1920
21
31
32
33
34
1
1
2
1
1
1
1
1
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
4748
Плъыфэц1эмрэ щы1эц1эмрэ ехьэл1а практическэ лэжьыгъэ
Бжыгъэц1э (13)
Бжыгъэц1эм и мыхьэнэр
Бжыгъэц1э къызэрык1уэ, зэхэлъ, зэхэт
Зэрабж бжыгъэц1эхэр, я склоненэр
Зэрагуэш бжыгъэц1эхэр, я склоненэр
Къутахуэ бжыгъэц1эхэр, я склоненэр
Зэрабж бжыгъэц1э зэхэлъхэм я тхык1эр
Щы1эц1эмрэ цифрэк1э тха бжыгъэц1эмрэ зэгъусэу къыщык1уэм деж я
тхык1эр
Зэрызэк1элъык1уэ бжыгъэц1эхэр, я къэхъук1эр.
Зэрызэк1элъык1уэ бжыгъэц1эхэр, я склоненэр.
Бжыгъэц1эр морфологическэк1э зэрызэпкърах щ1ык1эр
Бжыгъэц1эм ехьэл1а практическэ лэжьыгъэ
Къызэрапщытэ диктант.
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
Ц1эпапщ1э (20)
49
50
51
52
53
54
55
5657
58
59
60
61
62
63
64
65
66
6768
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
Ц1эпапщ1эм и мыхьэнэр, разрядыр
Щхьэ ц1эпапщ1эхэм я мыхьэнэр
Щхьэ ц1эпапщ1эхэм я склоненэр
Зыгъэлъагъуэ ц1эпапщ1эхэм я мыхьэнэр
Зыгъэлъагъуэ ц1эпапщ1эхэм я склоненэр
Еигъэ ц1эпапщ1эхэм я мыхьэнэр
Еигъэ ц1эпапщ1эхэм я склоненэр
Б.З.Л. Пэщ1эдзэ зэта сочиненэ
1
1
1
1
1
1
1
2
Зэрыупщ1э ц1эпапщ1эхэм я мыхьэнэр
Зэрыупщ1э ц1эпапщ1эхэм я склоненэр
Относительнэ ц1эпапщ1эхэр, я склоненэр
Белджылыгъэ ц1эпапщ1эхэр, я склоненэр
Белджылыншагъэ ц1эпапщ1эхэр, я склоненэр
Мыхъуныгъэ ц1эпапщ1эхэр, я склоненэр
Ц1эпапщ1эхэм я разрядыр
Ц1эпапщ1эр морфологическэк1э зэрызэпкърах щ1ык1эр
Ц1эпапщ1эхэм ехьэл1а практическэ лэжьыгъэ
Диктант, грамматическэ лэжьыгъэ щ1ыгъуу
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
Глагол (28)
Глаголым теухуауэ 5 классым щаджар къэпщытэжын. Глаголым и
мыхьэнэр
Глаголым и зэманхэр
Инфинитив.
Глагол лъэ1эсхэмрэ лъэмы1эсхэмрэ щхьэ префиксымк1э зэрызэхагъэк1ыр
Глагол лъэ1эсхэмрэ лъэмы1эсхэмрэ подлежащэмрэ дополненэмк1э
зэрызэхагъэк1ыр
Глаголым и зылэжь,зэлэжь гъэпсык1эхэр.
Глагол зыгъэзэжхэр
Глаголым и наклоненэхэр. Зэра1уатэ наклоненэ
Зэрыупщ1э наклоненэ
Гъэщ1эгъуэныгъэ наклоненэ.
Шэч къытехьэныгъэ наклоненэ.
Условнэ наклоненэ
Уступительнэ наклоненэ
Унафэ наклоненэ
Ф1эф1ыныгъэ наклоненэ
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95-96
97-102
Условно-сослагательнэ наклоненэ
Зы наклоненэ формэр нэгъуэщ1 наклоненэм хуэк1уэнк1э зэрыхъур
Наклоненэ формэхэм ехьэл1а практическэ лэжьыгъэ
Глаголым и спряженэр. Зы щхьэ зи1э глаголым и спряженэр
Щхьэ куэд зи1э глаголым и спряженэр
Щхьэ префиксымрэ глаголым и псалъэпкъым щыщ префиксымрэ я
зэк1элъык1уэк1эр
Глагол спряженэмрэ ц1э спряженэмрэ
Щхьэ префиксхэм я тхык1эр
1
1
1
1
1
1
Глаголыр къызэрыхъу щ1ык1эр
Глаголыр морфологическэк1э зэрызэпкърах щ1ык1эр
Глаголым ехьэл1а практическэ лэжьыгъэ
Къызэрапщытэ диктант
Гъэ псом яджар къэпщытэжын
1
1
1
2
6
102
1
1
Календарно-тематическэ план
№
Яджыну темэхэр
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
1516
17
18
1920
21
22
23
24
25
26
27
28
2930
31
32
Адыгэбзэм теухуа псалъэмакъ
Бзэм и стилхэр
Фонетикэмрэ орфографиемрэ
Къызэрапщытэ диктант
Лексикэ
Лексикэ. Синоним. Омоним. Антоним.
Морфологие, псалъэр зэрызэхэт
1ыхьэр
Псалъэр зэрызэхэт 1ыхьэхэмк1э
зэпкърыхын
Псалъэ зэпхахэр къэпщытэжын
Псоми къагъэсэбэп псалъэхэр.
1эщ1агъэм епха псалъэхэр
Щ1ып1эм епха псалъэхэр
Адыгэбзэм езым къыхэк1а псалъэхэр.
Нэгъуэщ1ыбзэм щыщу къищта
псалъэхэр
Псалъалъэхэр
Жьы хъуа псалъэхэр
Б.З.Л. Сочиненэ зэратхым и план.
Пэщ1эдзэ зэта сочиненэ
Псалъэщ1эхэр.
Псалъэ шэрыуэхэр
Къызэрапщытэ диктант
сыхь щаджыну
бж
зэманыр
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
1
1
2
Зэк1эщ1эпч мыхъу псалъэхэр. Псалъэ
шэрыуэхэр
Лексикэм ехьэл1а практическэ
лэжьыгъэ
Псалъэ къэхъук1э. Орфографие
1
Псалъэ къэхъук1эр, къызытехъук1
псалъэпкъыр
Псалъэ къызэрыхъу префикс,
суффиксхэр.
Псалъэ зэхэлъхэр, я тхык1эр
Псалъэ зэхэлъ гъэк1эщ1ахэр
Псалъэхэр зэрызэхэт теухуауэ
зэпкърыхын
Псалъэхэр зэрызэхэт 1ыхьэхэмк1э
зэпкърыхыным ехьэл1а практ. Лэжь.
Б.З.Л. сочиненэ, изложенэхэм я
планыр, абыхэм я зэхэлъык1эр.
Изложенэ тхын.
Псалъэ лъэпкъыгъуэхэр
Щы1эц1эм и мыхьэнэр, зэрагуэшыр
Щы1эц1эр падежк1э, бжыгъэк1э
зэхъуэк1а зэрыхъур
1
1
1
1
1
1
1
2
1
1
щаджа
зэманыр
унэ
лэжьыгъэ
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
4748
Плъыфэц1эм и мыхьэнэр, зэрагуэшыр
Плъыфэц1эр падежк1э, бжыгъэк1э
зэхъуэк1а зэрыхъур
Плъыфэц1эмрэ щы1эц1эмрэ ехьэл1а
практическэ лэжьыгъэ
Бжыгъэц1э
Бжыгъэц1эм и мыхьэнэр
Бжыгъэц1э къызэрык1уэ, зэхэлъ, зэхэт
Зэрабж бжыгъэц1эхэр, я склоненэр
Зэрагуэш бжыгъэц1эхэр, я склоненэр
Къутахуэ бжыгъэц1эхэр, я склоненэр
Зэрабж бжыгъэц1э зэхэлъхэм я
тхык1эр
Щы1эц1эмрэ цифрэк1э тха
бжыгъэц1эмрэ зэгъусэу къыщык1уэм
деж я тхык1эр
Зэрызэк1элъык1уэ бжыгъэц1эхэр, я
къэхъук1эр.
Зэрызэк1элъык1уэ бжыгъэц1эхэр, я
склоненэр.
Бжыгъэц1эр морфологическэк1э
зэрызэпкърах щ1ык1эр
Бжыгъэц1эм ехьэл1а практическэ
лэжьыгъэ
Къызэрапщытэ диктант.
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
Ц1эпапщ1э
49
50
51
52
53
54
55
5657
58
59
60
61
62
63
64
65
66
6768
Ц1эпапщ1эм и мыхьэнэр, разрядыр
Щхьэ ц1эпапщ1эхэм я мыхьэнэр
Щхьэ ц1эпапщ1эхэм я склоненэр
Зыгъэлъагъуэ ц1эпапщ1эхэм я
мыхьэнэр
Зыгъэлъагъуэ ц1эпапщ1эхэм я
склоненэр
Еигъэ ц1эпапщ1эхэм я мыхьэнэр
Еигъэ ц1эпапщ1эхэм я склоненэр
Б.З.Л. Пэщ1эдзэ зэта сочиненэ
1
1
1
1
Зэрыупщ1э ц1эпапщ1эхэм я мыхьэнэр
Зэрыупщ1э ц1эпапщ1эхэм я склоненэр
Относительнэ ц1эпапщ1эхэр, я
склоненэр
Белджылыгъэ ц1эпапщ1эхэр, я
склоненэр
Белджылыншагъэ ц1эпапщ1эхэр, я
склоненэр
Мыхъуныгъэ ц1эпапщ1эхэр, я
склоненэр
Ц1эпапщ1эхэм я разрядыр
Ц1эпапщ1эр морфологическэк1э
зэрызэпкърах щ1ык1эр
Ц1эпапщ1эхэм ехьэл1а практическэ
лэжьыгъэ
Диктант, грамматическэ лэжьыгъэ
щ1ыгъуу
1
1
1
1
1
1
2
1
1
1
1
1
1
2
Глагол
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95-96
97-102
Глаголым теухуауэ 5 классым щаджар
къэпщытэжын. Глаголым и мыхьэнэр
Глаголым и зэманхэр
Инфинитив.
Глагол лъэ1эсхэмрэ лъэмы1эсхэмрэ
щхьэ префиксымк1э зэрызэхагъэк1ыр
Глагол лъэ1эсхэмрэ лъэмы1эсхэмрэ
подлежащэмрэ дополненэмк1э
зэрызэхагъэк1ыр
Глаголым и зылэжь,зэлэжь
гъэпсык1эхэр.
Глагол зыгъэзэжхэр
Глаголым и наклоненэхэр. Зэра1уатэ
наклоненэ
Зэрыупщ1э наклоненэ
Гъэщ1эгъуэныгъэ наклоненэ.
Шэч къытехьэныгъэ наклоненэ.
Условнэ наклоненэ
Уступительнэ наклоненэ
Унафэ наклоненэ
Ф1эф1ыныгъэ наклоненэ
Условно-сослагательнэ наклоненэ
Зы наклоненэ формэр нэгъуэщ1
наклоненэм хуэк1уэнк1э зэрыхъур
Наклоненэ формэхэм ехьэл1а
практическэ лэжьыгъэ
Глаголым и спряженэр. Зы щхьэ зи1э
глаголым и спряженэр
Щхьэ куэд зи1э глаголым и спряженэр
Щхьэ префиксымрэ глаголым и
псалъэпкъым щыщ префиксымрэ я
зэк1элъык1уэк1эр
Глагол спряженэмрэ ц1э спряженэмрэ
Щхьэ префиксхэм я тхык1эр
Глаголыр къызэрыхъу щ1ык1эр
Глаголыр морфологическэк1э
зэрызэпкърах щ1ык1эр
Глаголым ехьэл1а практическэ
лэжьыгъэ
Къызэрапщытэ диктант
Гъэ псом яджар къэпщытэжын
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
1
2
5
102
