Зыубзыху тхыгъэ
7-нэ классым зэрыщылажьэ программэр зэхэлъхьащ илъабжьэмк1э къыщыгъэлъэгъуа
документхэм, Урысей Федерацэм, Къэбэрдей_Балъкъэр Республикэм ц1ыхубэм щ1эныгъэ
егъэгъуэтынымк1э къищта Законхэмрэ концепцэхэмрэ япкъ итк1э:
Программэм и зэхэлъык1эр:
1.Закон РФ « Об образовании» №273 от 29.12.2012г
2. Закон КБР ««Об образовании» №4-РЗ от 22.07.1994 г
3..Приказ МОН КБР №916 от 30.07.2012 года «Об утверждении республиканского
базисного
учебного
плана
общеобразовательных
учреждений
Кабардино-
Балкарской Республики на 2012-2013 учебный год»
4.САНПиН 2.4.2 № 2821-10, зарегистрированных в Минюсте России 3 марта 2011
года №19993:
5.Учебный план МКОУ СОШ с. п Н . Черек на 2022-2023учебный год,
6.Положения о рабочей программе МКОУ СОШ № 3 с п Аргудан
7.
Региональный
использованию
в
перечень
учебников ;
образовательном
утвержденных,
процессе
в
рекомендованных
образовательных
учреждениях,
реализующих программы общего образования на 2013-2014 учебный год
8.Примерная программа по кабардино-черкескому языку и литературе для 5-11 классов
под редакцией Гяургиева Х.З. Нальчик, 2004г.
1. Хэзыгъэгъуазэ.
Хэзыгъэгъуазэ 1ыхьэм щыгъэбелджылащ литературэмк1э къалэну къэувхэмрэ мурадхэмрэ.
Абыхэм ящыщщ:
- ц1ыху гъащ1эр пэжу къэгъэлъэгъуэныр
- лъэпкъым и бзэр хъумэныр, дэтхэнэ ц1ыхуми и дуней еплъык1эм зихъуэжыныр
Зэрылажьэ программэм къызэщ1еубыдэ
- езы тхыгъэхэм я1э идейно– художественнэ мыхьэнэхэр
- общественнэ, историко – литературнэ мыхьэнэуэ тхыгъэм и1эр
- художественнэ тхыгъэхэр литературнэ жанр зэмыл1эужьыгъуэхэу зэрыщытыр
- тхак1уэм и творчествэм мыхьэнэуэ и1эр
- зэрылажьэ программэм къыщыгъэлъэгъуа тхыгъэхэр л1эужьыгъуит1у гуэшащ:
- классым щ1эсу яджын хуей тхыгъэхэ
- классым щ1эмысу яджын хуей тхыгъэхэр
к
Ебланэ классыр зэреджэ «Адыгэ литературэ» тхылъым ихуащ адыгэ литературэм щыщу
тхыгъэ мыинхэр, ауэ нэхъ купщ1аф1эхэр.
Зэрылажьэ программэм къегъэлъагъуэ гъэхуауэ, зэхэщ1ык1ыгъуэу тхыгъэм къеджэныр,
тхыгъэм хэт л1ыхъужьхэр гъэбелджылыныр, литературэм и теорием елэжьыныр..
Зэрылажьэ программэм къызэрыщыгъэлъэгъуамк1э, тхыгъэхэр джыным сыхьэт 46-рэ,
классщ1ыб еджэныгъэм сыхьэтих, бзэм зегъэужьыным сыхьэт 14, яджар къэпщытэжыным
сыхьэтит1 хухах.
Зэрылажьэ программэм къегъэлъагъуэ адыгэ литературэ урокхэм адрей предметхэм
пыщ1эныгъэ хуа1эн зэрыхуейр.
2. Методическэ чэнджэщхэр
Егъэджак1уэхэм папщ1э:
Адыгэ литературэ. 7 класс Т1ымыжь Хь. Т., Балэ Л. Ф.
Адыгэ сабий литературэ. Мыз М.
Адыгэхэмрэ ахэм я хабзэхэмрэ. Шэрджэс А.
Художественнэ литературэм икьук1э мыхьэнэшхуэ и1эщ, льэныкьуэ псомк1и
зызыужьа ц1ыху гьэхьэзырынымк1э, абы и нравственнэ, эстетическэ щытык1эхэр
общестеэм къызэригьэувым тету узэщ1ынымк1э.
Художественнэ
литературэр
еджап1эм
зэрыщаджым
кьызэщ1еубыдэ
адыгэ
литературэм и тхыгьэ нэхъыф1, зи зэхэлъык1эрэ ухуэк1эрэк1э, еджак1уэхэм я ныбжьрэ
щ1эныгьэк1эрэ къезэгьхэр, (литературэм и теориемрэ тхыдэмк1эрэ нэхъ гу зьлъытапхъэ
гуры1уэгьуэхэр), абы кьыдэк1уэу адыгэбзэм и шэрыуагьым, и дахагьым шызыгьэгьуазэ
1уэхугьуэхэр, кьинэмыщ1хэри.
Еджап1эм
щадж
адыгэ
литературэм
кьызэищ1еубыдэ
адыгэ
тхак1уэхэмрэ
усак1уэхэмрэ я тхыгьэ нэхъыф1хэу еджак1уэхэм я ныбжь елъытак1э кьагуры1уэну
щытхэр, шэрджэс, адыгей, кьэбэрдей литературэхэм я лъабжьэр зыгьэт1ыльа ик1и абыхэм
нзхъ хэльхьэныгьэшхуэ хуэзыщ1ахэм я тхыгьэ кьыхэхахэр.
Иджырей зэманым, псом хуэмыдэу, зэхъуэк1ыныгъэ инхэр къыщыхъу лъэхъэнэм,
хуэфащэ гулъытэ игьуэтын хуейщ литературэ урокым, абы щек1уэк1 еджэныгъэ-гьэсэныгьэ,
идейно-нравственнэ, эстетичесэ гьэсэныгьэ лэжьыгьэхэм.
Щ1эблэр
гъэсэнымк1э
лэжьыгьэм
нэхъыщхьэу
хэлъын
хуейхэм
ящыщщ
ц1ыхугьэшхуэр, лэжьыгьэмрэ лъэпкъ кулътурэмрэ гу къабзэк1э бгъэдэтыным хуэущииныр,
напэм, хабзэм, гъащ1эм къемызэгь 1уэхугьуэхэм гущык1, 1эщ1ыб хуэщ1ыныр. А
лэжьыгьэшхуэ гугьур зи пщэм нэхъ кьыдэхуэр еджап1эрщ.
Адыгэ литературэр школым шегъэджыным и къалэн нэхъыщхьэхэм щышщ еджак1уэхэр
искусствэм и псалъэм, ц1ыхубэ 1уэры1уатэмрэ литературэмрэ куууэ хэшэныр ик1и ахэр и
лъабжьэу еджак1уэхэм я зэхэщ1ык1ым зегьэужьыныр, нравственнэ ик1и художественнэ я
лъэныкъуэк1э зегьэузэщ1ыныр.
Литературэм
и
урокхэр
зьггещ1ыхьар
художественнэ
тхыгьэхэм
я
текстхэм
елэжьынырщ.
Практикэм къегъэлъагьуэ егьэджак1уэм и псалъэм хуэфащэ гулъытэ хуэщ1ын хуейуэ.
Ар еджэныгьэр къызэрызэрагъэпэщ щ1ык1э нэхъышхьэхэм ящыщ зыщ. Гъэхуауэ, гум
хыхьэу, ф1эщхъуныгьэ хэлъу егъэджак1уэм къи1уатэр еджак1уэхэм зыхащ1э, художественнэ
тхыгъэм хуэфащэ пщ1э хуащ1ыным еджак1уэхэр хуегьэхьэзыр. Апхуэдэ къэ1уэтэныгьэр
еджак1уэхэм литературнэ псалъэк1эм и щапхъэ яхуохъу.
Курыт еджап1эм литературэм и теорием теухуа 1уэхугъуэ нэхъыщхьэхэмк1э (темэ,
идее, композицэ, сюжет, литературнэ тхыгьэхэм я жанрхэмрэ теплъэгъуэхэмрэ) гурь1уэныгъэ
нэсрэ зэхэщ1ыык1 пыухык1арэ ягьуэтыпхъэщ. Адыгэ литературэр яджк1эрэ, еджак1уэхэм
ягьуэтын хуейщ:
а) бзэм (жьабзэми тхыбзэми) зиужьынымк1э есэныгъэ быдэ, езым я бзэк1э я
гупсысэхэр
къэ1уэтэфын, гуры1уэгьуэу, тыншу, зэк1уу, зы зэк1элъык1уэк1эм тету;
б) иджырей адыгэ литературэм и нэхъ тхыгьэ нэхъыщхьэр, нэхъ гу зылъытапхъэхэр
щ1эн;
в) литературнэ тхыгьэхэм я идейно-художественнэ зэхэлъык1эр къагуры1уэу щытын,
образхэр яхузэпкьрыхын, художественно-изобразительнэ 1эмалхэр къагурыгуэн;
г) ди кьэралым ис адрей льэпкъхэм я литературэм хуэдэу, адыгэ литературэр
зэф1эувэнымк1э,
абы
зиужьынымк1э
урыс
литературэм
и
мыхьэнэр
кьагуры1уэ
Календарно-тематическэ план 7 класс
№
№
1
Хэзыгъэгъуазэ.
бжыгъэр
Разделхэмрэ,
темэхэмрэ
Къуит сыхьэт
п/п
Урокым и
теплъэр,
2
Сосрыкъуэрэ
Т1от1рэшрэ я
1
Мурадыр
щытык1эр
Адыгэ лит-
1
Адыгэ нарт эпос.
Еджак1уэ
Темэр
къазэры
гуры1уар
хэм
ящ1эн
хуейхэр
къызэрапщ
ытэ
1эмалхэр
Унэ лэжьыгъэр
къапщытэжын.
Нарт эпоск1э
зэджэр, абы
хиубыдэр.
Тхыгъэр
зэпкърахын.
Тхыгъэм
къегъэджэн,
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Урокбеседэ
Нарт эпосымк1э
яджар
къэпщытэжын, я
щ1эныгъэм
хэгъэхъуэн.
Нарт хъыбархэм
щ1элъ упсысэ
нэхъыщхьэхэр
ягурыгъэ1уэн
Урокбеседэ
Тхыгъэм щ1элъ Унэ лэжьыгъэр Тхыгъэм
гупсысэ
къапщытэжын. къегъэджэн,
нэхъыщхьэр, я Нарт эпоск1э
упщ1эхэм
Я
щ1эныгъэм
хэзыгъа
хъуэ
1эмалхэр
Унэ
лэжьыгъэр
Словарнэ
Еджэн,
лэжьыгъэ.
упщ1эхэм
Псалъэхэм я жэуап етын.
мыхьэнэр
псалъалъэм
къыщагъуэт
ын.
Словарнэ
Еджэн,
лэжьыгъэ.
упщ1эхэм
Псалъэхэм я
Темэр
ща
джын
хуейр
Тем
щад
пшыналъэ.
гур зыхуриджэр
Егъэлеиныгъэр
зищ1ысыр,
къыщагъэсэбэпы
р ягурыгъэ1уэн
зэджэр, абы
хиубыдэр.
Тхыгъэр
зэпкърахын.
жэуап
ирегъэтын.
мыхьэнэр
псалъалъэм
къыщагъуэт
ын.
жэуап етын.
3
Ашэмэз и пшыналъэ.
1
Урокбеседэ
Ашэмэз
нарт
л1ыхъужь
зэ
ф1эк1ышхуэ
зи1эу
зэ
рыщытар,
зэрылеймыгъэгъ.
Упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын
Урокыр зы
еджак1уэм
егъэгъэхьэзы
рын,
ирегъэгъэк1
уэк1ын.
Тхыгъэм
упщ1э
хуагъэувурэ
зэпкърегъэх
ын.
4
Ашэмэз и пшыналъэ
1
Урокбеседэ
Ашэмэз
нарт
л1ыхъужь
зэ
ф1эк1ышхуэ
зи1эу
зэ
рыщытар,
зэрылеймыгъэгъ.
Упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын
Урокыр зы
еджак1уэм
егъэгъэхьэзы
рын,
ирегъэгъэк1
уэк1ын.
Тхыгъэм
упщ1э
хуагъэувурэ
зэпкърегъэх
ын.
5
Бэдынокъуэ чынтым
зэрезэуар.
Упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын
Урокыр зы
еджак1уэм
егъэгъэхьэзы
рын,
ирегъэгъэк1
уэк1ын.
Тхыгъэм
упщ1э
хуагъэувурэ
зэпкърегъэх
ын.
6
Лъэпкъ уэрэдыжьхэр
Щолэхъупщ и уэрэд.
1
Урокбеседэ
Ди тхыдэмк1э
я1э щ1эныгъэм
хэгъэхъуэн.
Унэ лэжьыгъэр Упщ1эхэм
къэпщытэжын. жэуап
Тхыгъэм
ирегъэтын
Еджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын.
7
Шэджэмокъуэ
Хьэсанш и уэрэд.
9
Жэнсэхъухэ я нысэм
и тхьэусыхэ..
Адыгэ хъуэхъухэр.
Урокбеседэ
Ди тхыдэмк1э
я1э щ1эныгъэм
хэгъэхъуэн.
Уэрэдыжьым и
гъэпсык1эм
щыгъэгъуэзэн.
Унэ лэжьыгъэр Упщ1эхэм
къэпщытэжын. жэуап
Тхыгъэм
ирегъэтын
къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап иратын.
Еджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын.
1
Урокбеседэ
Пщы
зэныкъуэкъум
ц1ыхубэм
къахуихьу щыта
мыгъуагъэхэм
щыгъуазэ щ1ын,
бзэм зегъэужьын
Унэ лэжьыгъэр Упщ1эхэм
къэпщытэжын. жэуап
Тхыгъэм
ирегъэтын
къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап иратын.
Еджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын.
Упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын
Еджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын.
1
Урокбеседэ
Адыгэ
хъуэхъухэр,
хъуэхъу
сэламхэр сыт
щыгъуи зы
1уэхуф1 гуэрым
епхауэ зэрепх.
1
Урок-
Бзэм
зегъэужьын.
Хъуэхъу сэламхэр.
10
Кл.щ1. Адыгэ
хъыбарыжьхэм щыщу
къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап иратын.
1
Литературэм и теорие
8
Уэрэдыжьым и
гъэпсык1эм
щыгъэгъуэзэн.
Гукъинэ
Упщ1эхэм
ящыхъуа адыгэ жэуап
Пычыгъуэ
гук1э
зэгъэщ1эн.
Словарнэ
Урокым
яджар
зэджахэр.
беседэ
гурыхь ящыхъуа
тхыгъэхэм
тепсэлъыхьыфу,
зэпкърахыфу,
щ1элъ гупсысэр,
11
Изложенэм
хуэгъэхьэзырын
1
12
Изложенэ тхын
1
14
Щоджэнц1ык1у
1эдэм «Псынэ»
1
Природэр
хъумэн
зэрыхуейр
къагурыгъэ1у
15
Бемырзэ Мухьэдин
1
Усак1уэр
зытегузэвыхьыр,
ныбжьыщ1эхэр
къызыхуриджэр.
«Уадыгэным
къик1ыр»
16
Бемырзэ Мухьэдин
«Лъэ1у».
1
Урокбеседэ
Усак1уэ
щэджащэм и
творчествэм и
гъащ1эм
щыгъэгъуэзэн я
къэухьым
зегъэужьын.
хъыбарыжьхэм ирегъэтын
щыщхэм
тепсэлъыхьын.
лэжьыгъэ
къэпщытэж
ын.
Упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын
Словарнэ
лэжьыгъэ
Усэр гук1э
зэгъэщ1эн.
Упщ1эхэм
жэуап етын.
Сочиненэм
зыхуэгъэхьэз
ырын.
Усак1уэм и
гъащ1эм и
тхыдэр, и
творчествэр.
«Лэ1у» темэр,
гупсысэ
нэхъыщхьэр.
.
Усэм
къегъэджэн.
Усэ
пычыгъуэхэ
р зытхар
къегъэщ1эн.
Еджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын.
17
Анзор Мухьэмэд
1
Урокбеседэ
Тхак1уэм и
твор-м
щыгъэгъуэзэн.
Тхыгъэр
зытеухуар,
гупсысэ
нэхъыщхьэр
ягур.
Упщ1эхэм
жэуап етын.
Тхыгъэм
къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап иратын.
Упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Словарнэ
лэжьыгъэ
Еджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын.
1
Урокбеседэ
Тхак1уэм и
твор-м
щыгъэгъуэзэн.
Тхыгъэр
зытеухуар,
гупсысэ
нэхъыщхьэр
ягур.
Упщ1эхэм
жэуап етын.
Тхыгъэм
къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап иратын.
Упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Словарнэ
лэжьыгъэ
Еджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын.
1
Урокбеседэ
Исмелрэ
Чэримрэя
образыр
зэпкърегъэхын.
Чэримэ и
Упщ1эхэм
образыр
жэуап
тхыгъэм
ирегъэтын.
къызэрыхэщыр
Словарнэ
лэжьыгъэ
Упщ1эхэм
жэуап етын.
«Атэлыкъым и
л1эужь»
18
Анзор Мухьэмэд
«Атэлыкъым и
л1эужь»
19
Анзор Мухьэмэд
«Атэлыкъым и
л1эужь»
Повестым теухуа
гуры1уэныгъэ.
Тхыгъэм
къыщыгъэлъэгъ
уа зэманыр,
.
20
К1эрашэ Т. «Гъащ1эм
и дерс»- темэр,
гупсысэ нэхъыщхьэр.
1
Урокбеседэ
«Гъащ1эм и
дерс»- темэр,
гупсысэ
нэхъыщхьэр
ягурыгъэ1уэн.
Тхыгъэм
къеджэн,
зэпкърахын.
Къигъэув
упщ1эхэм
жэуап иратын.
21
«Гъащ1эм и дерс»
тхыгъэм къыщы1эта
1уэхугъуэхэр
зэпкърыхын.
1
Урокбеседэ
Тхыгъэм
къыщы1эта
1уэхугъуэхэр
зэпкърыхын,
щ1элъ гупсысэр
дерс
къыхахыпхъэр
ягурыгъэ1уэн.
22
«Гъащ1эм и дерс»
тхыгъэм къыщы1эта
1эхугъуэхэр
зэпкърыхын.
1
Урокбеседэ
Тхыгъэм
къыщы1эта
1уэхугъуэхэр
зэпкърыхын,
щ1элъ гупсысэр
дерс
къыхахыпхъэр
ягурыгъэ1уэн.
Адыгэ хабзэр
тхыгъэм
къызэрыщыгъэлъэгъу
ар
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Псалъэухахэ
р
зэпкърегъэх
ын.
Еджэн.
Унэ лэжьыгъэр Урокыр
къапщытэжын. къызыщ1эзы
къуэж
Тхыгъэм
упщ1эхэм
къыщы1эта
жэуап
1уэхугъуэхэр
ирегъэтын.
зэпкърыхын,
щ1элъ гупс.
Словарнэ
лэжьыгъэ
Еджэн,
тепсэлъыхьы
жын. Сатыр
25 гук1э
зэгъэщ1эн.
Унэ лэжьыгъэр Урокыр
къапщытэжын. къызыщ1эзы
къуэж
Тхыгъэм
упщ1эхэм
къыщы1эта
жэуап
1уэхугъуэхэр
ирегъэтын.
зэпкърыхын,
щ1элъ
гупсысэ.
Словарнэ
лэжьыгъэ
Еджэн,
тепсэлъыхьы
жын. Сатыр
25 гук1э
зэгъэщ1эн.
23
Классым щ1эмысу
зэджахэмк1э урок.
1
Урокбеседэ
Художественнэ
тхыгъэхэм
еджэным
хуэгъушын.
Гукъинэ
ящыхъуа зы
тхыгъэ
тепсэлъыхьыж
ын. Упщ1э
къагъэувхэм
жэуап иратын.
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Урокым
яджар
къэпщытэж
ын.
24
Мыжей М. «Пщэху»темэр, гупсысэ
нэхъыщхьэр.
1
Урокбеседэ
Дэтхэнэ зи бзэ
мыпсалъэ
псэущхьэм и
хьэкъ ц1ыхум
зэрытелъыр
зэхегъэщ1эн.
Унэ лэжьыгъэр
къэпщытэжын.
Тхыгъэм
къеджэн, я
еплъык1эр
къыжа1эн.
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Урокыр зы Еджэн
еджак1уэм
упщ1эхэм
егъэгъэхьэзы жэуап етын.
рын,
ирегъэгъэ
«Пщэху»ц1ыхухэмрэ унэ
псэущхьэхэмрэ
яку дэлъынк1э
хъуну
зэхущытык1э
дахэр,
лъагъуныгъэр
ц1ыхум и ххьэлщэным
зэрелъытар
новеллэм къыз-р
зэпкърыхын.
Л/т. Новеллэк1э
Ц1ыхухэмрэ
унэ
псэущхьэхэмрэ
яку дэлъынк1э
хъуну
зэхущытык1э
дахэр,
лъагъуныгъэр
ц1ыхум и
хьэлэлагъымрэ
и хьэлщэнымрэ
зэрелъытар.
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Урокыр зы
еджак1уэм
егъэгъэхьэзы
рын,
ирегъэгъэк1
уэк1ын.
25
«Пщэху»- новеллэр.
Хьэтурэ Пщэхурэ я
зэхущытык1эр
Л/т. Новеллэ
1
Урокбеседэ
к1уэк1ын.
Тепсэлъыхь
ыжын
Сактыр 25
гук1э
зэгъэщ1эн
26
Нало З. «Ц1ыху
напэ». Балладэр
зытеухуар, пычыгъуэ
гук1э.
1
ИКТ
Л/т.Балладэ
зэджэр
ягурыгъэ1уэн
Дэтхэнэ зи бзэ
мыпсалъэ
псэущхьэм и
хьэкъ ц1ыхум
зэрытелъыр
Тхак1уэм и
твор-м щыгъуазэ
щ1ын. балладэр
зытеухуар,
зыхуриджэр
ягурыгъэ1уэн.
Балладэм
зыхэщ1эгъуэу
къеджэн,
упщ1э
ягъэувурэ
зэпкърахын.
Упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Пычыгъуэ
гук1э
зэгъэщ1эн.
Л/т. Балладэк1э
зэджэр яже1эн.
27
«Ц1ыху напэ».
Напэмрэ ц1ыхугъэмрэ
нэхъ лъап1э
зэрыщымы1эр
тхыгъэм къызэ-р..
1
Комбиниро
ваннэ
Напэмрэ
ц1ыхугъэмрэ
нэхъ лъап1э
зэрыщымы1эр
тхыгъэм къызэр, щ1элъ
гупсысэр
ягурыгъэ1уэн
Унэ лэжьыгъэр Балладэм
къапщытэжын. зыхэщ1эгъуэ
Упщ1эхэм
у къеджэн.
жэуап иратын.
Балладэм
иллюстрацэ
хуегъэщ1ын
Упщ1эхэм
жэуап етын
28
Б/З Сочиненэм
хуэгъэхьэзырын
1
Комбиниро
ваннэ
Бзэм
зегъэужьын., гуп
сысэр,мурадыр
зэгъэк1уауэ
я1уэтэфу гъэсэн.
Сочиненэр
Сочиненэм
ятхыфын, план к1элъыплъы
зэхэгъэувэфын н.
.
Словарнэ
диктант
егъэтхын,
ахэр
къагъэсэбэп
Упщ1эхэм
жэуап етын.
урэ
псалъэуха
зэх.
29
Б/З Сочиненэ тхын
1
Комбиниро
ваннэ
Бзэм
зегъэужьын.
я
гупсысэр,
мурадыр
зэгъэк1уауэ
я1уэтэфу гъэсэн.
Сочиненэр
Сочиненэм
ятхыфын, план к1элъыплъы
зэхэгъэувэфын н.
.
30
Классым щ1эмысу
зэджахэмк1э урок.
1
Урокбеседэ
Художественнэ
тхыгъэхэм
еджэным
хуэгъушын.
Гукъинэ
ящыхъуа зы
тхыгъэ
тепсэлъыхьыж
ын. Упщ1э
къагъэувхэм
жэуап иратын.
Тхыгъэ
зэджахэм
тепсэлъыхьыжы
фу, ягупсысэр .
31
К1ыщокъуэ А. «Усэ
къарук1э бийр
бгъэсу»
1
Урок-лекцэ
ИКТ къыщ.
Тхуак1уэм
и К1ыщокъуэ А.
гъащ1эм и тв-м и
гъащ1эр,
щыгъэгъуэзэн
лит-нэ
лэжьыгъэр.
К1ыщокъуэм и
тхыгъэхэм
ди
Словарнэ
диктант
егъэтхын,
ахэр
къагъэсэбэп
урэ
псалъэуха
зэхагъэувэн.
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
Яджар
къэпщытэж
ын.
Урокым
яджар
къэпщытэж
ын.
Словарнэ
лэжьыгъэ.
Псалъэхэм я
мыхьэнэр
ягурыгъэ1уэ
К1ыщокъуэ
м и гъащ1эм
и
творчествэм
теухуа
доклад
лит-м
ща1э
мыхьнэ
иныр
ягурыгъэ1уэн.
32
К1ыщокъуэ А.
«Сабий»
1
33
Хъупсырокъуэ
Хъызыр
Усэм щ1элъ
гупсысэ иным,
мыхьэнэшхуэ
и1эм щыгъуазэ
щ1ын, зауэм
гуауэ ин
къызэрихьыр, а
щымы1эным
хущ1экъун
зэрыхуейр
ягурыгъэ1уэн.
Унэ лэжьыгъэр
къэпщытэжын.
Усэм
зыхэщ1эгъуэу
къеджэн,
зэпкърахын.
1
«Имыхабзэу
щыуат» тхыгъэм
щ1элъ гупсыэ
куур
ягурыгъэ1уэн.
Тхыгъэм
къегъэджэн,
зэпкърыхын.
1
«Имыхабзэу
щыуат» тхыгъэм
щ1элъ гупсыэ
куур
ягурыгъэ1уэн.
Тхыгъэм
къегъэджэн,
зэпкърыхын.
«Имыхабзэу щыуат».
34
Хъупсырокъуэ
Хъызыр
«Имыхабзэу щыуат».
Урокбеседэ
ирегъэтын.
н.
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Словарнэ
Усэр гук1э
лэжьыгъэ.
зэгъэщ1эн.
Псалъэхэм я
мыхьэнэр
ягурыгъэ1уэ
н.
Словарнэ
лэжьыгъэ.
Псалъэхэм я
мыхьэнэр
ягурыгъэ1уэ
н
гъэхьэзырын
.
35
Хъупсырокъуэ
Хъызыр
1
«Имыхабзэу
щыуат» тхыгъэм
щ1элъ гупсыэ
куур Жэмзар и
гъащ1эм и
къек1уэк1ык1ар
тхыдэм и зы
1ыхьэу
зэрыщытыр нэс
ящыщ1ын.
Тхыгъэм
къегъэджэн,
зэпкърыхын.
Унэ
лэжьыгъэр
къэпщытэж
ын. Усэм
зыхэщ1эгъуэ
у къеджэн,
зэпкърахын.
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
1
Хэку зауэшхуэм
зи сабиигъуэр
хиубыда Шариф
Тхыгъэм
къегъэджэн,
зэпкърыхын.
Унэ
лэжьыгъэр
къэпщытэж
ын. Усэм
зыхэщ1эгъуэ
у къеджэн,
зэпкърахын.
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Тхыгъэм
къегъджэн,
зэпкърыхын.
Унэ
лэжьыгъэр
къэпщытэж
ын. Усэм
зыхэщ1эгъуэ
у къеджэн,
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
«Имыхабзэу щыуат».
36
Елгъэр Кашиф»Псы
къиуа»
анэм
дэ1эпыкъуэгъу
зэрыхуэхъур,
анэм быныр
къи1этын
щхьэк1э бэлыхь
зыхэтыр.
37
Елгъэр Кашиф «Псы
къиуа»
1
Хэку зауэшхуэм
зи сабиигъуэр
хиубыда Шариф
анэм
дэ1эпыкъуэгъу
зэрыхуэхъур,
анэм быныр
къи1этын
щхьэк1э бэлыхь
зыхэтыр.
38
Классым щ1эмысу
зэджахэмк1э урок
1
Урокбеседэ
Художественнэ
тхыгъэхэм
еджэным
хуэгъушын.
Тхыгъэ
зэджахэм
тепсэлъыхьыжы
фу, ягупсысэр
зэгъэк1уауэ
я1уэтэфу гъэсэн.
зэпкърахын.
Гукъинэ
ящыхъуа зы
тхыгъэ
тепсэлъыхьыж
ын. Упщ1э
къагъэувхэм
жэуап иратын.
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Урокым
яджар
къэпщытэж
ын.
39
Уэрэзей Афлик
«Нэгъуэщ1 насыпу
сыт сыхуей?»,
1
Усэм щ1элъ
гупсысэр,
зыхуриджэр
ягурыгъэ1уэн. Я
лъахэм,
лъэпкъым, я
бзэм пщ1э
хуэщ1ыным,
иригушхуэным
хуэгъэушын
Усэм
зыхэщ1эгъуэу
къеджэн.
Щ1элъ
гупсысэр
къыжа1эфын
Упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын
Псалъэщ1эх
эм я
мыхьэнэхэр
псалъалъэм
къыщегъэгъ
уэтын.
40
Уэрэзей Афлик
1
Усэм щ1элъ
гупсысэр,
Усэм
зыхэщ1эгъуэу
Упщ1эхэм
жэуап
Псалъэщ1эх
эм я
«Пщэдджыжьым»
41
Брат Хьэбас
«Лъэпкъым и
къуэпсхэр» рассказыр
42
Брат Хьэбас
«Лъэпкъым и
къуэпсхэр»
43
Щэджыхьэщ1э Хь.
«Къуэрылъху» темэр,
гупсысэ нэхъыщхьэр.
зыхуриджэр
ягурыгъэ1уэн. Я
лъахэм,
лъэпкъым, я
бзэм пщ1э
хуэщ1ыным,
иригушхуэным
хуэгъэушын
къеджэн.
Щ1элъ
гупсысэр
къыжа1эфын
ирегъэтын
Псалъэщ1эх
эм я
мыхьэнэхэр
псалъалъэм
къыщегъэгъ
уэтын
1
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
1
мыхьэнэхэр
псалъалъэм
къыщегъэгъ
уэтын.
Урокбеседэ
Тхак1уэм и
твор-м к1эщ1у
щыгъуазэ щ1ын.
«Къуэрылъху»
темэр, гупсысэ
нэхъыщхьэр
Унэ лэжьыгъэр Урокыр
къапщытэжын. къызэщ1эзы
къуэж
Тхыгъэм
упщ1эхэм
къегджэн,
жэуап
упщ1эхэм
ирегъэтын.
жэуап иратын,
Текстым
Еджэн,
щыщ
тепсэлъыхьы
сатыритху
жын.
урысыбзэк1э
зэдзэк1ын.
Урокыр зы Еджэн
еджак1уэм
егъэгъэхьэзы
рын,
ирегъэгъэк1
уэк1ын.
44
45
«Къуэрылъху».
Бынымрэ адэ-анэмрэ
я зэхущытык1эр
рассказым
къызэрыщыгъэлъэгъу
ар зэпкърыхын..
Мыкъуэжь Анатолэ
1
Мыкъуэжь Анатолэ
езыхэм я
еплъык1эр
къыжа1эн.
Бынымрэ адэанэмрэ я
зэхущытык1эр
рассказым
къызэрыщыгъэл
ъэгъуар
ягурыгъэ1уэн.
Нэхъыжьым
пщ1э лей
къызэрылъысыр,
жьыгъэр дэтхэнэ
зы ц1ыхуми
къызэрыпэщылъ
ыр зэхегъэщ1.
Унэ лэжьыгъэр Урокыр
къапщытэжын. къызэщ1эзы
къуэж
Тхыгъэм
упщ1эхэм
къеджэн,
жэуап
упщ1эхэм
ирегъэтын.
жэуап иратын,
езыхэм я
еплъык1эр
къыжа1эн.
Словарнэ
Упщ1эхэм
лэжьыгъэ.
жэуап етын
Псалъэхэм я
мыхьэнэр
ягурыгъэ1уэ
н.
Бынымрэ адэанэмрэ я
зэхущытык1эр
рассказым
къызэрыщыгъэ
лъэгъуар
1
Анэм
хуэгумащ1эу
щытын
зэрыхуейр, и гур
хъумэн
зэрыхуейр.
Словарнэ
Упщ1эхэм
лэжьыгъэ.
жэуап етын
Псалъэхэм я
мыхьэнэр
ягурыгъэ1уэ
н
1
Анэм хуэщ1ын
хуей пщ1эр
Словарнэ
лэжьыгъэ.
« Псалъэ жагъуэ»,
46
Урокбеседэ
ягурыгъэ1уэн.
Упщ1эхэм
« Гущэкъу уэрэд»
къагурыгъэ1уэн
Псалъэхэм я жэуап етын
мыхьэнэр
ягурыгъэ1уэ
н
47
Б/З Сочиненэм
хуэгъэхьэзырын
1
Комбиниро
ваннэ
Бзэм
зегъэужьын.
я
гупсысэр,
мурадыр
зэгъэк1уауэ
я1уэтэфу гъэсэн.
Сочиненэр
Сочиненэм
ятхыфын, план к1элъыплъы
зэхэгъэувэфын н.
.
48
Б/З Сочиненэ тхын
1
Комбиниро
ваннэ
Бзэм
зегъэужьын.
я
гупсысэр,
мурадыр
зэгъэк1уауэ
я1уэтэфу гъэсэн.
Сочиненэр
Сочиненэм
ятхыфын, план к1элъыплъы
зэхэгъэувэфын н.
.
49
Джэдгъэф Борис
1
Урокбеседэ
Хэку зауэшхуэ
лъэхъэнэм ди
ц1ыхухэм ятелъа
хьэзабыр, анэм и
гугъуехьхэр бын
нэсхэм
зэрамыгъэк1уэда
.
Анэм
хуэгумащ1эу
щытын
зэрыхуейр, и
гур хъумэн
зэрыхуейр
«Къандыгъэ и
бжьыхьит1»
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Словарнэ
диктант
егъэтхын,
ахэр
къагъэсэбэп
урэ
псалъэуха
зэхагъэувэн.
Упщ1эхэм
жэуап етын
Яджар
къэпщытэж
ын.
50
Къэжэр Хьэмид и
усэхэр «Щ1ыр
щ1эхъейр»,
«Къабзагъэм и
гъуджэ»
1
Усэхэм я темэр,я Тхыгъэм
гупсысэ куу
къегджэн,
ящ1элъыр
упщ1эхэм
жэуап иратын,
езыхэм я
еплъык1эр
къыжа1эн
Словарнэ
лэжьыгъэ.
Псалъэхэм я
мыхьэнэр
ягурыгъэ1уэ
н
51
Мэзыхьэ Борис
«Дыгъэр
зэрыунк1ыф1ар»
1
Зауэ зэман
хьэлъэм,
щэджэлъаджэм
зи
сабиигъуэрхиуб
ыдахэм я
къек1уэк1ык1ар.
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Текстым
Еджэн,
щыщ
тепсэлъыхьы
сатыритху
жын.
урысыбзэк1э
зэдзэк1ын.
52
Мэзыхьэ Борис
«Дыгъэр
зэрыунк1ыф1ар»
1
Зауэ зэман
хьэлъэм,
щэджэлъаджэм
зи
сабиигъуэрхиуб
ыдахэм я
къек1уэк1ык1ар.
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Текстым
Еджэн,
щыщ
тепсэлъыхьы
сатыритху
жын.
урысыбзэк1э
зэдзэк1ын.
53
Къумыкъу
Мамдухь»Сабийхэр
щым щыхъум»
1
Мылъкур напэм
япэ щища
жылагъуэм я
псэук1эр, хэхэс
адыгэхэм я нэгу
щ1эк1
Унэ лэжьыгъэр Урокыр
къапщытэжын. къызэщ1эзы
къуэж
Тхыгъэм
упщ1эхэм
къегджэн,
жэуап
упщ1эхэм
Текстым
Еджэн,
щыщ
тепсэлъыхьы
сатыритху
жын.
урысыбзэк1э
зэдзэк1ын.
гугъуехьхэр
сабийхэм
зэрызэхащ1ык1
ыр.
жэуап иратын,
езыхэм я
еплъык1эр
къыжа1эн
Унэ лэжьыгъэр Урокыр
къапщытэжын. къызэщ1эзы
къуэж
Тхыгъэм
упщ1эхэм
къегджэн,
жэуап
упщ1эхэм
ирегъэтын.
жэуап иратын,
езыхэм я
еплъык1эр
къыжа1эн
54
Къумыкъу
Мамдухь»Сабийхэр
щым щыхъум»
1
Мылъкур напэм
япэ щища
жылагъуэм я
псэук1эр, хэхэс
адыгэхэм я нэгу
щ1эк1
гугъуехьхэр
сабийхэм
зэрызэхащ1ык1
ыр.
55
Къармокъуэ
Мухьэмэд «Щ1акхъуэ
1ыхьэ»
1
Ц1ыхум гъавэм,
шхыным пщ1э
зэрыхуищ1ын
хуейр тхыгъэм
къызэрыхэщыр
56
Къармокъуэ
«Щ1акхъуэ 1ыхьэ»
1
Ц1ыхум гъавэм,
шхыным пщ1э
зэрыхуищ1ын
хуейр тхыгъэм
къызэрыхэщыр
Унэ лэжьыгъэр
къапщытэжын.
Тхыгъэм
къегджэн,
упщ1эхэм
жэуап иратын,
езыхэм я
ирегъэтын.
Текстым
Еджэн,
щыщ
тепсэлъыхьы
сатыритху
жын.
урысыбзэк1э
зэдзэк1ын.
еплъык1эр
къыжа1эн
57
Классым щ1эмысу
зэджахэмк1э урок
1
Урокбеседэ
Художественнэ
тхыгъэхэм
еджэным
хуэгъушын.
Тхыгъэ
зэджахэм
тепсэлъыхьыжы
фу, ягупсысэр
зэгъэк1уауэ
я1уэтэфу гъэсэн.
58
Хьэх Сэфарбий
«Ц1ыхухэр зауэм
щыужынт»,
«Къурш псынэм и
уэрэд»
1
Урокбеседэ
Усэ
зыхэщ1эгъуэу
къеджэфу
гъэсэн. Я
гупсысэм
зегъэужьын,
усэм щ1элъ
гупсысэр
ягурыгъэ1уэн
Мамырыгъэм,
зэныбжьэгъугъэ
м ухуезыджэ
гупсысэ къабзэр
Гукъинэ
ящыхъуа зы
тхыгъэ
тепсэлъыхьыж
ын. Упщ1э
къагъэувхэм
жэуап иратын.
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Усэм къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын. Я
гупсысэр,
тхыгъэм я
еплъык1эр
къыжа1эн.
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Урокым
яджар
къэпщытэж
ын.
Усэм щыщ
Гук1э
пычыгъуит1 зэгъэщ1эн
урысыбзэк1э
зэдзэк1ын
ягурыгъэ1уэн.
59
Тхьэгъэзит1 З.
«Гъатхэ»
1
Урокбеседэ
Усэ
зыхэщ1эгъуэу
къеджэфу
гъэсэн. Я
гупсысэм
зегъэужьын,
усэм щ1элъ
гупсысэр
Усэм къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын. Я
гупсысэр,
тхыгъэм я
еплъык1эр
къыжа1эн.
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Словарнэ
диктант
егъэтхын,
ахэр
къагъэсэбэп
урэ
псалъэуха
зэхагъэувэн.
60
Тхьэгъэзит1 З.
«Адыгэ пшынэ»
1
Урокбеседэ
Усэм
зыхэщ1эгъуэу
къеджэфу
гъэсэн. Я
гупсысэм
зегъэужьын,
Усэм къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын. Я
гупсысэр,
тхыгъэм я
еплъык1эр
къыжа1эн.
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Усэм щыщ
Зыхэщ1э
пычыгъуит1
урысыбзэк1э гъуэу
къеджэн.
зэдзэк1ын
61
Тхьэгъэзит1 З.
«Щ1ыр мэлажьэ»
1
Урокбеседэ
Усэ
зыхэщ1эгъуэу
къеджэфу
гъэсэн. Я
гупсысэм
зегъэужьын,
Усэм къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын. Я
гупсысэр,
тхыгъэм
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Усэм щыщ
Зыхэщ1эгъу
пычыгъуит1 эу къеджэн.
урысыбзэк1э
зэдзэк1ын
Усэм
зыхэщ1эгъуэу
къеджэфу
Усэм къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын. Я
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
Усэм щыщ
Зыхэщ1эгъу
пычыгъуит1 эу къеджэн.
урысыбзэк1э
Мэшбащ1э Исхьакъ
1
Урокбеседэ
я еплъык1эр
къыжа1эн.
Гук1э
зэгъэщ1эн
«Адыгэ цей»
62
63
Мэшбащ1э Исхьакъ
гъэсэн. Я
гупсысэм
зегъэужьын,
усэм щ1элъ
гупсысэр
ягурыгъэ1уэн
гупсысэр,
тхыгъэм я
еплъык1эр
къыжа1эн.
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
зэдзэк1ын
Усэм къеджэн,
упщ1эхэм
жэуап етын. Я
гупсысэр,
тхыгъэм я
еплъык1эр .
Урокыр
къызэщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
ирегъэтын.
Усэм щыщ
Зыхэщ1эгъу
пычыгъуит1 эу къеджэн.
урысыбзэк1э
зэдзэк1ын
1
Урокбеседэ
Усэм
зыхэщ1эгъуэу
къеджэфу
гъэсэн. Я
гупсысэм
зегъэужьын, ус
«Насып»
64
Бицу Анатолэ « Си
анэдэлъхубзэ» усэр
1
Урокбеседэ
Усэм
зыхэщ1эгъуэу
къеджэфу
гъэсэн. Я
гупсысэм
зегъэужьын,
усэм щ1элъ
гупсысэр
ягурыгъэ1уэн
65
Классым щ1эмысу
зэджахэр
къызэщ1эзыкъуэж
урок
1
Урокбеседэ
Художественнэ
тхыгъэхэм
еджэным
хуэгъушын.
Тхыгъэ
Усэр гук1э
зэгъэщ1эн
Гукъинэ
ящыхъуа зы
тхыгъэ
тепсэлъыхьыж
ын. Упщ1э
къагъэувхэм
Урокыр
къызыщ1эзы
къуэж
упщ1эхэм
жэуап
Словарнэ
лэжьыгъэ.
Псалъэхэм я
мыхьэнэр
ягурыгъэ1уэ
Урокым
яджар
къэпщытэж
ын.
зэджахэм
тепсэлъыхьыжы
фу, ягупсысэр
зэгъэк1уауэ
я1уэтэфу гъэсэн.
жэуап иратын.
ирегъэтын.
н.
66
Къэпщытэжыныгъэ.
1
Урок беседэ
Гъэ псом яджар
къэпщытэжын,
бзэм зегъэужь
Гурыхь
ящыхъуа
тхыгъэхэм къ
Упщ1эхэм
жэуап етын
Тест
лэжьыгъэ
Яджар
къэпщытэж
ын.
6768
Къэпщытэжыныгъэ.
1
Урок беседэ
Гъэ псом яджар
къэпщытэжын,
бзэм
зегъэужьын.
яджар
зэрыгъэубыдын.
Гурыхь
Упщ1эхэм
ящыхъуа
жэуап етын
тхыгъэхэм
къытрагъэзэжы
н, абыхэм
тепсэлъыхьыж
ын.
Тест
лэжьыгъэ
Яджар
къэпщытэж
ын.
